Móet ik altijd wat doen voor een ander?

Wat moet ik doen als iemand mij iets vraagt om te doen, maar ik zie dat echt niet zitten?

Helaas is er geen boekje waarin staat wat je voor een ander moet doen/moet over hebben en wanneer je over je grens gaat. Wat voor de één een kleine moeite is, kan voor de ander een hele zware klus zijn. Ieder mens is anders dus is het onmogelijk om te weten wat een ander aankan en wat niet. Er zit een hele dunne lijn tussen over je grens gaan en iets doen voor de ander. Hier gaan dan ook vaak mensen over hun eigen grens omdat ze vinden dat ze iets moeten doen, omdat ze denken dat het zo hoort, omdat ze vinden dat je dat voor een ander over moet hebben of omdat ze bang zijn wat anderen van hen vinden. De keerzijde daarvan is, is dat je aan jezelf voorbij gaat. Balans is met alles ontzettend belangrijk maar ook zo lastig om te vinden. Je wilt graag een ander helpen, maar je wilt ook naar jezelf blijven luisteren. Iets doen voor een ander, waar je misschien helemaal geen zin in hebt, draagt wel bij aan een gezonde relatie. Daarbij geeft iets voor een ander doen vaak ook een goed gevoel. Een ander helpen is daarom helemaal niet verkeerd. Zolang je maar niet over je eigen grenzen gaat. En dat is nou juist wat niet zo eenvoudig is.

Voor mij is dit een moeilijk punt geweest in mijn leven. En soms komt het nog wel eens voor dat ik twijfel of ik over mijn grens ga of dat ik vind dat ik mijzelf er overheen moet zetten. Het lastige is dat niemand je kan vertellen wat je moet doen, alleen jijzelf. Want jij weet alleen wat je voelt en wat goed is voor jou. Wat het nog extra lastig maakt, is de druk die anderen soms kunnen geven. Het is ook heel lastig om je in te leven in iets wat je zelf totaal niet zo voelt. Als de buurvrouw je bijvoorbeeld vraagt om de container buiten te zetten dan denken veel mensen “Natuurlijk! kleine moeite!” Maar er zullen ook mensen zijn die om wat voor reden dan ook het als een zware last zien. Om daar begrip voor te kunnen hebben kan lastig zijn, simpelweg omdat je níet begrijpt waarom dat zo zwaar zou zijn voor de ander. Dit heeft dan weer te maken met verwachtingen. Omdat je het zelf zou doen, verwacht je snel dat een ander dat ook wel doet (Hier zal ik in een ander blog op in gaan).

Ik heb zelf burn-out klachten gehad, dit is een schreeuw van je lichaam dat het niet langer kan zo. Dat je veel te lang over je eigen grenzen bent gegaan. Fysiek en mentaal ben je dan helemaal opgebrand. 1 op de 6 mensen heeft deze klachten ook, dat geeft wel aan dat er heel veel mensen over hun grenzen gaan. Burn-out klachten hoeven overigens niet door het werk te komen, veel jongeren krijgen klachten door hun studie en zelfs mensen die thuis zitten kunnen burn-out klachten ervaren.

Nee zeggen is ook niet altijd eenvoudig. Het kan zijn dat anderen er niet goed op reageren. Reacties als: “Dat hoor je te doen voor de ander” “Dat doe je toch gewoon even?” “Ik doe dat toch ook voor jou?”  heb ik wel eens gekregen. Gelukkig is dat veel meer een uitzondering dan een regel. Anderen begrijpen gelukkig vaak meer dan je van te voren had gedacht.

Hoe weet ik nu of ik over mij grens ga of dat ik gewoon iets moet doen wat ik niet zo leuk vind?

1. Geef je zelf de tijd en ruimte om er over na te denken. Beslis niet te snel!

Zeg bv.: “Ik kom er op terug”

2. Denk er over na en voel voornamelijk wat het met jou doet. Heb je er gewoon niet zoveel zin in of gaat het echt tegen je gevoel in? Voel je je overweldigd of kun je het wel ergens tussen passen? Word je er gestrest of zenuwachtig van of blijf je er rustig onder?

3. Probeer te registreren welke gedachten er in je op komen. Negatieve gedachten zoals:

• Wat zullen ze wel niet denken als ik nee zeg?
• Dit hoor je toch gewoon te doen?
• Niet zo aanstellen! Ik moet mij er even overheen zetten!
• Je kan ook niets voor de ander doen!
• De ander heeft dat laatst ook voor jou gedaan, dus nu moet je wel.

4. Onderzoek deze gedachten en stel jezelf kritische vragen, zoals: klopt deze gedachte wel? welk bewijs heb ik voor deze gedachte? Zou ik dit ook tegen een ander zeggen?

5.Schrijf eventueel de voor en nadelen op en voel wat het met je doet.

Hoe vaker je dit zo doet, hoe makkelijker het gaat. Je zult na een tijdje sneller je gevoel herkennen.

Hoe geef ik dit aan bij de ander?

Als je een goede relatie met iemand hebt, kun je gewoon uitleggen wat het met jou doet. Wees eerlijk en verzin geen smoesjes. Grote kans dat de ander je dan wel zal begrijpen (als dat niet zo is dan hebben zij iets te onderzoeken 😉 ) Maar bij mensen die ver weg staan of onbekenden hoef je niet altijd een reden te geven. Gewoon “nee” of “dat lukt mij niet” is prima. Je hoeft je dan niet helemaal te verontschuldigen.

Zorg goed voor jezelf! Je kunt pas voor een ander zorgen als je eerst voor jezelf zorgt.